Zo kies je namen voor je personages

Door Marjon Cosijn

Nooit zal ik de woorden van de kraamhulp vergeten, vlak nadat mijn oudste dochter was geboren: ‘Hoe ga je haar noemen?’ vroeg ze.

Ik was verrast; later realiseerde ik me dat ik de vraag: ‘Hoe heet ze?’ verwachtte. Maar natuurlijk had de baby op dat moment nog geen naam. Het was aan haar ouders om die aan haar te geven.

Wanneer je schrijft, heb je een soortgelijke taak. Je schept personages en die hebben namen nodig. Aan jou de lastige taak om hen namen te geven.

Een goede naam glijdt rond je personage als de juiste maat handschoen om een hand. Er zijn wel wat aandachtspunten: daar gaat deze blog over. Zo kies je namen voor je personages.

Maak het de lezer gemakkelijk

Je lezer wil geen puzzel; hij wil gewoon lekker doorlezen en meegevoerd worden door de verwikkelingen in jouw verhaal. Dat lukt niet als hij de personages niet uit elkaar kan houden.

Laatst kreeg ik een verhaal ter beoordeling toegestuurd waarin ‘Anna’ en ‘Anita’ de hoofdrol speelden. Anna had een relatie met ‘Jacob’ en ‘Anita’ ging met ‘Jasper’. Oei, mijn brein snapte er niets meer van.

Als de namen dezelfde beginletters hebben, moet de lezer extra zijn best doen om onderscheid te maken tussen de personages. Deze schrijfster heeft intussen besloten aan welke namen ze het meest gehecht was. ‘Anita’ en ‘Jasper’ heeft ze inmiddels heel andere namen gegeven.

Zo zorg je voor passende namen

Namen zijn nauw verbonden met de sociale omgeving van je personage. De vrouw van de tandarts heet meestal geen Miep en ik ken geen vuilnismannen die Frederik-Pieter heten.

Als je eenmaal de achtergrond van je personage kent, kun je op zoek gaan naar geschikte namen. Een heel gemakkelijke manier is de krant, want dagbladen hebben hun eigen achterban.

Een Telegraaflezer is een ander persoon dan een NRC-lezer. Als jij weet welke krant jouw personage leest, kijk dan eens naar de rouwadvertenties. Zoek naar overledenen van hetzelfde geboortejaar als jouw personage. Goed kans dat je geschikte namen tegenkomt.

Durf te herstellen

Soms blijkt in de loop van het schrijfproces dat een naam toch niet zo goed past. Raap je moed dan bij elkaar en experimenteer. Met de functie ‘zoek en vervang’ in Word vervang je met één druk op de knop de naam in het hele document. Het zal je verbazen hoeveel verschil een andere naam kan maken voor je verhaal.

Een personage dat bijvoorbeeld omgedoopt wordt van Nicolaas naar Niek kan ineens veel geloofwaardiger overkomen, zonder dat er aan de verhaallijn iets is veranderd.

Hoe pak jij dat aan?

  • Hoe kies jij de namen voor je personages? Zijn er namen die je nooit zou gebruiken en waarom niet?
  • Gebruik je namensites om goede namen te vinden of ‘steel’ je uit je omgeving? Wat is volgens jou het geheim van een goede naam? Deel jouw aanpak hieronder in het antwoordveld. Ik ben nieuwsgierig!